نشست‌های داخلی

یا رحمان

یکشنبه ۲۲ آبان ماه، نشستی با عنوان بررسی اعتبار سنجی خطبه ۸۰ نهج‌البلاغه توسط گروه پژوهشی پویافکر برگزار شد. ارائه دهنده این پژوهش آقای دکتر محمد قندهاری بودند.
ایشان در مورد پژوهشی که در زمینه احادیث مربوط به زنان داشتند و بطور مشخص در مورد خطبه ۸۰ نهج البلاغه صحبت کردند. وضعیت جمع آوری نهج البلاغه توسط سید رضی و نیز ویژگیهای شخصیتی او در مواجهه با احادیث از دیگر نکات مورد اشاره دکتر قندهاری بود.
در مورد سیدرضی بیان داشتند که ایشان در بیان مطالب، ارجاعشان به حافظه‌شان زیاد بوده و برای همین هم اشتباهات قابل توجهی در آثارشان دیده می‌شود. به جز نهج البلاغه، سید رضی کتاب دیگری به نام “خصائص الائمه” را گردآوری کردند.
دکترقندهاری با بیان این نکته که خطبه۸۰ درواقع جزو مکاتبات امام علی(ع) بوده که به اشتباه در بخش خطب ذکر شده، به مسأله ی اختلاف بین نسخه های مختلف متن این نامه در منابع گوناگون پرداختند و نشان دادند این متن دارای تحریرهای مختصر و نیز مفصل است. ایشان نهایتا با مطابقت دادن های متعدد نشان دادند تحریر کوتاه این نامه اصالت دارد
و عبارات نواقص العقول در تحریر مفصل آمده و در تحریر کوتاه نیامده است. بخش نواقص العقول در واقع اضافاتی است که از منابع قبلی وارد تحریر مفصل شده است، حال یا در شرح و بسط مطلب و یا با مقاصد دیگری. از سوی دیگر رد قسمتهای اضافه شده در دیگر متون اهل سنت نیز یافت می شود.
در ادامه دکترقندهاری اشاره کردند که سید رضی متاثر از فلسفه یونانی بوده و عقل گرا بوده، و در آن زمان نگاه عقل گرایان به زنان بسیار تحقیرآمیز بوده و گویا سید رضی هم می خواسته اثبات کند که این موضوع (زن ستیزی) در سخنان حضرت امیر هم بوده و این یونانیان نبودند که این نظریه را دادند بلکه در سخن پیشوایان ما هم بوده است.

این جلسه ساعت ۵ شروع شد و حدود دو ساعت به طول کشید.

به همت گروه پژوهشی پویافکر برگزار شد؛
پنجمین جلسه از سلسله‌نشست‌های تخصصی «تجربه‌های پژوهشی در مطالعات اسلامی»
این نشست با محوریت فضای دانشگاهی در رشته‌های علوم اسلامی، گرایشات و تفکرات اساتید اهل تسنن و کمبودها در تبیین مواضع شیعیان برگزار شد
در این نشست، دکتر فاطمه درودیان؛ استادیار دانشگاه تربیت مدرس و دانشجوی مطالعات اسلامی دانشگاه تورنتو کانادا، مطالبی را درخصوص وضعیت فعلی رشته‌های مربوط به علوم اسلامی در کشور کانادا، ضرورت حضور شیعیان مطلع در مجامع آکادمیک در سطح جهان، لزوم رعایت استانداردهای علمی در نگارش مقالات علمی پژوهشی حوزۀ مطالعات اسلامی و… مطرح کرد.
لازم به یادآوری است پژوهشکده «پویافکر» در نظر دارد نشست‌های دیگری را نیز در ادامه جلسات پیشین برگزار کند.

چهارمین جلسه از سلسله‌نشست‌های تخصصی «تجربه‌های پژوهشی در مطالعات اسلامی»
گروه پژوهشی پویافکر در ادامۀ فعالیت‌های خود در راستای برگزاری سلسله‌نشست‌هایی با عنوان «تجربه‌های پژوهشی در مطالعات اسلامی»، چهارمین جلسه این نشست را برگزار کرد.
این برنامه با زیرموضوع «بررسی موضوعات تحقیقاتی حال و آینده در حوزۀ تاریخ اسلام»، روز سه‌شنبه 7 تیرماه 1401 با حضور دکتر غلامرضا ظریفیان؛ استادیار گروه تاریخ دانشگاه تهران برگزار شد.
در نشست مزبور که علاوه بر گردهمایی حضوری، به‌صورت آنلاین نیز برگزار شد، به مواردی نظیر لزوم بررسی مباحث مطرح‌شده در مراکز پژوهشی شیعه‌شناسی در جهان، توجه به مبانی تشیع، لزوم انجام پژوهش‌هایی در زمینۀ تاریخ اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی تشیع، بحران فراروایت‌ها و… اشاره شد.

سومین نشست از سلسله‌نشست‌های «تجربه‌های پژوهشی در مطالعات اسلامی»، روز یکشنبه 8 خردادماه 1401 برگزار شد.
در این برنامه که در ادامۀ جلسات پیشین مربوط به این نشست برپا شد، موضوعاتی نظیر پایگاه‌های دانلود رایگان منابع خارجی و آشنایی با برخی از آنها، کلیاتی دربارۀ پژوهش در مطالعات اسلامی و روش‌های مورداستفاده در ارتباط با آن و… مطرح شدند. دکتر مژگان آهنگرداودی؛ پژوهشگر مطالعات اسلامی و علی‌اصغر احمدی؛ دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی از ارائه‌دهندگان این نشست بودند. شرکت‌کنندگان این نشست نیز مشتمل بر دانشجویان، پژوهشگران و علاقه‌مندان به حیطۀ پژوهش و مطالعات اسلامی بودند.
لازم به ذکر است نشست مزبور که تاکنون سه جلسه از آن برپا شده، به همت پژوهشکدۀ پویافکر برگزار شد.

به همت گروه پژوهشی پویافکر؛
برگزاری دومین نشست «تجربه‌های پژوهشی در مطالعات اسلامی»
نشست دوم از سری نشست‌های «تجربه‌های پژوهشی در مطالعات اسلامی»، روز یکشنبه مورخ 25 اردیبهشت 1401 به همت گروه پژوهشی پویافکر برگزار شد.
مهمترین محورهای این نشست که با شرکت محققان و پژوهشگران مطالعات اسلامی و دانشجویان و علاقه‌مندان به این حوزه برپا شد، عبارت‌اند از:
-مرور برخی پایگاه‌های جست‌وجو؛
-معرفی تعدادی از نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای؛
-گپ‌وگفت دربارۀ برخی ملاحظات پژوهشی؛
-نکاتی درخصوص چگونگی برگزیدن استاد راهنما در فرایند پژوهش و نحوۀ تعامل با او.
در این نشست، دکتر منصور ولی؛ استادیار دانشکدۀ فنی و مهندسی دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، زهرا سالاریان؛ کارشناس ارشد فلسفه و کلام اسلامی، دکتر ناهید حسین نتاج؛ کارشناس مطالعات علوم قرآن و حدیث، به ارائۀ مطالبی در ارتباط با محورهای درنظرگرفته‌شده برای نشست پرداختند.
معرفی شماری از ابزارهای جست‌وجو و پژوهش مشتمل بر ابزارهای کتابخانه‌ای و تحت‌وب، بیان برخی تجربیات در این زمینه، معرفی نرم‌افزارهای نور در کلام، علوم قرآن، تاریخ و…، لزوم برخورداری از روحیۀ پژوهشگری و جستجوگری برای محقق، استفاده از منابع اصلی و آشنایی کافی با زبان عربی برای پژوهش در زمینۀ مطالعات اسلامی، دقت و نکته‌سنجی در انتخاب استاد راهنما و شیوۀ تعامل با او، اصل مهم گزارش‌دهی به استاد راهنما در فرایند نگارش پایان‌نامه و… از مهمترین موضوعات مطرح‌شده در این نشست بودند.
لازم به ذکر است که گروه پژوهشی پویافکر در ادامۀ این برنامه، نشست‌های دیگری را نیز در آیندۀ نزدیک برگزار خواهد کرد.

توسط گروه پژوهشی پویافکر؛
نشست «تجربه‌های پژوهشی در مطالعات اسلامی» برگزار شد
اولین نشست از سلسله‌نشست‌های «تجربه‌های پژوهشی در مطالعات اسلامی»، روز سه‌شنبه مورخ 17 اسفندماه 1400 برگزار شد.
در این نشست که با حضور محققان، دانشجویان و علاقه‌مندان به مطالعات اسلامی برپا شد، آقای دکتر احسان روحی؛ محقق مطالعات اسلامی که در زمینۀ موضوعاتی نظیر سیرۀ پیامبر اکرم (ص) و تأثیر رقابت‌های قبیله‌ای در صدر اسلام، ذوالقرنین، بیزانس‌پژوهی و مطالعۀ تطبیقی منابع بیزانسی و اسلامی با هدف یافتن اطلاعاتی جدید درخصوص شخصیت تاریخی حضرت نرگس (س) و جد ایشان و… دست به مطالعه و تحقیق زده‌، به ارائۀ مطالبی در ارتباط با موضوع نشست پرداخت.
مواردی همچون انگیزۀ پژوهش در حوزۀ ترور و تفکیک مقالات مرتبط با موضوع ترور، دلایل و انگیزه‌های شکل‌گیری مطالعات در حوزه سیرۀ پیامبر (ص)، بررسی علل و انگیزه‌های پیدایش مطالعات شکاکانه نسبت به پژوهش‌های اسلامی که پیشتر در باب کتاب مقدس نیز انجام گرفته است و… از موضوعاتی بودند که در این جلسه به بحث و گفت‌وگو گذاشته شدند.